Xuyên tâm liên – Kháng Sinh thực vật nổi tiếng trong Y Học

0
313

HiThuoc.com mời bạn đọc bài viết về: Xuyên tâm liên – Kháng Sinh thực vật nổi tiếng trong Y Học. BÌNH LUẬN cuối bài để được giải đáp thêm thông tin.

Xuyên tâm liên là vị thuốc Đông y lâu đời có nguồn gốc từ Ấn Độ. Dược liệu này chủ trị các bệnh lý thường gặp như viêm đường hô hấp, viêm da cơ địa, cảm ….Hôm nay medplus xin giới thiệu đến bạn đọc các công dụng cũng như bài thuốc tiêu biểu từ loại dược liệu này nhé!

Thông Tin Dược Liệu

Tên tiếng Việt: Xuyên tâm liên, Công cộng, Khổ diệp, Hùng bút, Khổ đởm thảo, Nguyễn cộng, Nhất kiến kỷ

Tên khoa học: Andrographis paniculata (Burm.f.) Wall. ex Nees.

Họ: Acanthaceae (Ô rô)

1. Đặc điểm dược liệu

Xuyên tâm liên mọc thẳng đứng, có nhiều cành, chiều cao trung bình 0,3 – 0,8 m. Cây lá nguyên, mềm, mọc đối xứng và có cuống ngắn. Phiến lá hình trứng, thuôn dài hoặc hơi có hình mác với hai đầu nhọn. Lá có chiều dài 3 – 12 cm và rộng 3,5 cm. Hoa mọc thành chùm hình chùy ở đầu cành hoặc nách lá. Hoa có màu trắng, điểm hồng. Quả dài, hơi nhẵn có chiều dài 15 mm và rộng 3,5 mm. Hạt xuyên tâm liên hình trụ.

2. Phân bố

Xuyên tâm liên có nguồn gốc từ Ấn Độ và Sri Lanka. Sau đó cây du nhập và trồng phổ biến ở các nước khu vực Đông Nam Á và Nam Á. Hiện nay, xuyên tâm liên được trồng chủ yếu ở các nước như Châu Phi, Caribe, Australia và Trung Mỹ.

3. Bộ phận dùng

Toàn bộ cây, bao gồm cả phần lá, thân và rễ

4. Thu hái

Xuyên tâm liên được thu hoạch quanh năm. Cụ thể, rễ thường hái vào mùa đông, lá và thân thu hoạch vào mùa hè

5. Chế biến

Sau khi hái, rửa sạch, cắt ngắn và phơi khô

6. Bảo quản

Nơi kín gió, khô ráo

Công dụng và Liều dùng

1. Thành phần hóa học

Các hoạt chất hóa học được tìm thấy trong xuyên tâm liên như tanin, glucozit đắng như androgaphiolide và neoandrographiolide.

2. Tính vị

Tính mát, vị đắng

3. Tác dụng dược lý

Theo Y học cổ truyền

Tài liệu ghi chép cổ của Trung Quốc, xuyên tâm liên có tác dụng thanh nhiệt thải độc giúp điều trị các bệnh đường hô hấp, đường tiết niệu, viêm da, dạ dày, viêm họng,… Bên cạnh đó, nhà nghiên cứu dược học Đỗ Tất Lợi cho, cây thuốc dân gian này có thể dùng để chữa đau nhức xương khớp và trị rắn cắn.

Ngoài ra, dựa vào kinh nghiệm dân gian, xuyên tâm liên thường dùng làm thuốc bổ cho phụ nữ sau sinh, bế kinh nguyệt. Đồng thời, chúng còn được dùng chữa các bệnh viêm nhiễm do vi rút, vi khuẩn gây ra trên tất cả các bộ phận cơ thể, ngay cả bệnh cấp hay mạn tính.

Theo Y học hiện đại

Một số nghiên cứu y học hiện đại đã công bố tác dụng có lợi của cây xuyên tâm liên đối với sức khỏe và sử dụng xuyên tâm liên với các mục đích như:

  • Làm giảm đau nhức xương khớp và ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm khác
  • Chữa viêm da
  • Trị long đờm
  • Thuốc chống đông máu, giúp phá các cục máu đông
  • Điều trị viêm gan C
  • Chữa herpes
  • Trị chứng nhuận tràng
  • Điều trị viêm quanh răng trong
  • Bảo vệ gan, lợi mật
  • Phòng ngừa ung thư hóa do hóa chất thực nghiệm

Một thử nghiệm đối chứng của Burgos và các cộng sự của ông cho biết, xuyên tâm liên giúp giảm nhanh các triệu chứng của bệnh cảm cúm như mệt mỏi, sổ mũi, sốt, đau cổ họng và nhức đầu.

Một nghiên cứu khác của Thụy Điển cũng chứng minh xuyên tâm liên mang lại tác dụng trị liệu tốt đối với các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp do vi khuẩn, vi rút gây ra. Cụ thể, các hoạt chất chiết xuất từ vị thảo dược này có tính kháng khuẩn, chống viêm giúp giảm nhanh triệu chứng và rút ngắn thời gian điều trị bệnh cảm cúm, viêm màng não, cúm gà và sốt xuất huyết.

4. Cách dùng và liều lượng

Xuyên tâm liên dùng dưới dạng sắc thuốc hoặc thuốc bột. Liều dùng ở mỗi người khác nhau, tùy vào loại bệnh, cân nặng, độ tuổi và tình trạng sức khỏe của từng đối tượng bệnh. Chẳng hạn,

  • Liều dùng để chữa bệnh sốt, cảm cúm và đau họng: 60 mg. Hoặc cũng có thể dùng 10 mg/kg
  • Liều dùng ở trẻ em bị bệnh nhiễm trùng đường hô hấp: 30 mg/ngày. Thời gian dùng 10 ngày

Các bài thuốc tiêu biểu từ Dược Liệu

1. Chữa viêm họng, viêm amidan

Xuyên tâm liên, kim ngân hoa, mạch môn, huyền sâm, mỗi vị 12 gram.Sắc uống. Dùng liên tục 7 – 9 ngày.

2. Điều trị ho do lạnh

Sử dụng 12 gram xuyên tâm liên, 10 gram tang bạch bì, 10 gram địa cốt bì và 8 gram cam thảo. Sắc uống. Dùng 5 – 7 ngày.

3. Chữa viêm phổi, viêm phế quản, viêm xoang mãn tính và ho

Dùng 15 gram xuyên tâm liên, 10 gram củ bách bộ, 10 gram kim ngân hoa, 10 gram củ mạch môn. Sắc với 1 lít nước và uống trong ngày. Dùng liên tục 1 tuần để đạt được kết quả trị liệu tốt.

4. Trị viêm gan B

Sử dụng 15 gram xuyên tâm liên sắc chung với 1 lít nước và các vị thuốc khác như 25 gram cây xạ đen, 25 gram cây cà gai leo. Sắc uống liên tục trong 3 tháng.

5. Điều trị viêm nhiễm ngoài da, mụn nhọt

Dùng lá cây xuyên tâm liên tươi đem rửa sạch, giã nát và đắp lên vùng da bị viêm nhiễm hoặc mụn nhọt. Đắp thường xuyên cho đến khi triệu chứng bệnh giảm dần.

Lưu Ý khi sử dụng Dược Liệu để trị bệnh

1. Đối tượng không nên sử dụng dược liệu

dược liệu có thể gây tác dụng phụ không tốt đối với sức khỏe. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, những đối tượng này không nên dùng:

  • Phụ nữ mang thai và cho con bú
  • Người tỳ vị hư hàn
  • Bệnh nhân mắc các bệnh liên quan đến sinh sản, đặc biệt người khó có con
  • Người có chứng máu không đông hoặc bệnh nhân bị chấn thương gây chảy máu, người sau phẫu thuật
  • Bệnh nhân bị tụt huyết áp

2. Thận trọng khi đung dược liệu với các loại thuốc sau

Không nên sử dụng xuyên tâm liên với các loại thuốc sau:

  • Thuốc chống đông máu
  • Thuốc kháng tiểu cầu
  • Thuốc chống đông máu
  • Thuốc ức chế miễn dịch

Lời kết

Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Dược Liệu cũng như một số bài thuốc hay về vị thuốc này nhé !

Lưu ý

  1. Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo
  2. Người bệnh không tự ý áp dụng
  3. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng

Nguồn: tracuuduoclieu.vn , tham khảo

Sách Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam

Nguồn tham khảo drugs.com, medicines.org.uk, webmd.com và hithuoc.com tổng hợp.

Nội dung của HiThuoc.com chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin về Xuyên tâm liên – Kháng Sinh thực vật nổi tiếng trong Y Học và không nhằm mục đích thay thế cho tư vấn, chẩn đoán hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Vui lòng liên hệ với bác sĩ hoặc phòng khám, bệnh viện gần nhất để được tư vấn. 

Cần tư vấn thêm về Xuyên tâm liên – Kháng Sinh thực vật nổi tiếng trong Y Học bình luận cuối bài viết.

Rate this post

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here